17 Eylül–20 Kasım 2022
1987 yılından bu yana İKSV tarafından düzenlenen İstanbul Bienali, 17. edisyonuyla bir kez daha İstanbul’u güncel sanatın buluşma noktası haline getirmeye hazırlanıyor. Küratörlüğünü Ute Meta Bauer, Amar Kanwar ve David Teh’in üstlendiği bienal için dünyanın farklı bölgelerinden katılımcıların, İstanbul’un çeşitli semtlerinde sergileyecekleri projeler için kurulum çalışmaları devam ediyor. 17. İstanbul Bienali’nde, 500’ün üzerinde katılımcının 50’yi aşkın projesi yer alacak.
17. İstanbul Bienali’ne, sanatçı, düşünür, yazar, şair, araştırmacı, mimar, radyo programcısı, balıkçı, aktivist, stand-up komedyeni, şef, etnomüzikolog, ornitolog, deniz bilimci, kukla ustası, müzisyen ve daha pek çok başka alandan 500’ün üzerinde katılımcı, yerel topluluklarla bireysel veya kolektif çalışmalar yürüterek katkı sunacak.
Bienali, Beyoğlu, Kadıköy, Fatih ve Zeytinburnu’nda yer alan 12 sergi mekânının yanı sıra, şehrin dört bir yanında sayıları 50’yi aşan kitapçı, sahaf, hastane, huzurevi, kafe, metro durakları ve bir radyo istasyonunda izleyiciyle buluşacak.
“Bienal bir gazete olabilir mi? Yeniden tasarlanmış bir arşiv olabilir mi? Su gibi herkesin içinden akan bir duyurular denizi olabilir mi? Eski şarkılardan, kuşlardan, çimenlerden, balıklardan, mandalardan edinilen içgörülerin paylaşıldığı bir buluşma olabilir mi?” gibi soruların sonucunda her biri uzun vadeli araştırma ve işbirliğinin meyvesi olan 17. İstanbul Bienali birlikte vakit geçirmek, düşünmek, konuşmak, dinlemek, okumak, izlemek, sorular sormak ve sorulara cevap aramak için bir davet niteliği taşıyacak.
17. İstanbul Bienali’nin Beyoğlu, Fatih ve Kadıköy ilçesinde yoğunlaşan sergi alanları, sadece birer mekân olarak değil bulundukları mahalleler ve o mahallelerle kurdukları ilişki üzerinden de öne çıkacak. Bienal sergileri, geleneksel müze ve sergi mekânlarının yanı sıra bir hat ve cilt atölyesi, Mimar Sinan imzalı 16. yüzyıldan kalan bir hamam, yirmi yılı aşkın süredir kullanılmayan bir Rum okulu, Taksim Meydanı’nın altındaki metro tüneli ve bir bitki bahçesinin de aralarında olduğu, pek çoğu ilk kez bienal kapsamında sergi mekânı olarak kullanılacak 12 mekâna yayılacak.
Beyoğlu rotasındaki sergi mekânları: Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi, uluslararası performans sanatı platformu olarak bu alandaki sanatçıları birleştirmek ve desteklemek için çalışmalarını sürdüren Performistanbul Canlı Sanat Araştırma Alanı (PCSAA), 1999’dan bu yana kapalı olan İstanbul’un en eski Rum okullarından Merkez Rum Kız Lisesi, SAHA’nın sanatçı ve küratörlere yönelik bir misafirlik, etkileşim ve üretim programı olarak başlattığı SAHA Studio, farklı disiplinlerden güncel sanatçıların sergilerine, çeşitli seminerlere, sanatçı atölye ve konuşmalarına ev sahipliği yapan Büyükdere 35 ile İstanbul’un en yenilikçi kültür sanat alanlarından M2 Yenikapı-Hacıosman Metro Hattı’nda yer alan Yaklaşım Tüneli öne çıkan alanlar arasında.
Kadıköy’deki bienal mekânları arasında, İstanbul’un 130 yıllık bir geçmişe sahip endüstriyel miraslarından Müze Gazhane ile Suriye’yi terk etmek zorunda kalan sanatçılar tarafından 2014’te Yeldeğirmeni’nde kurulan arthereistanbul yer alıyor.
Tarihi Fatih ilçesinde, hat ve cilt sanatçısı Emin Barın’ın beş kata yayılan stüdyosu Barın Han’ın yanı sıra Mimar Sinan tarafından 16. yüzyılda Kaputan-ı Derya Barbaros Hayrettin Paşa için yaptırılan ve 2023 yılında faaliyete geçmeden önce bienal izleyicisine açılacak The Çinili Hamam bienalde ilk kez kullanılacak mekânlardan. 2015’te İstanbul Bienali’ne ev sahipliği yapan, 15’inci yüzyılda, Fatih Sultan Mehmet döneminde inşa edilen en eski hamamlardan Küçük Mustafa Paşa Hamamı da bu rotadaki diğer sergi mekânı.
Zeytinburnu’nda ise 14 dönümlük bir arazi üzerine kurulu Zeytinburnu Tıbbi Bitkiler Bahçesi, bienale ve çeşitli performanslara ev sahipliği yapacak.
Bienal, gastronomiden ekolojiye, edebiyattan gıda güvenliğine, göçler ve göçmenlikten deniz yaşamına pek çok konuda, farklı coğrafyalardan ve zaman dilimlerinden hikâyeler anlatacak. Bienal, ücretsiz sergilerin yanı sıra çeşitli açık hava gösterileri, performanslar, buluşmalar, konuşmalar ve film gösterimleri de içerecek. Etkinlikler, müdahaleler ve beklenmedik buluşmalar, serginin birer parçası olacak. Bienal izleyicileri, şiir okumalarından dergi tanıtımlarına, festivallerden film gösterimleri ve podcast kayıtlarına, spekülatif yayınların özel sayılarından bahçe gezintilerine, hikâye anlatımlarından toplumsal araştırmalara, protesto gösterilerinden baskı atölyesine, kukla gösterilerinden liman seslerinden oluşan bir kütüphaneye pek çok farklı proje ile karşılaşacak.
Mevcut sergi mekânlarının yanı sıra farklı şekillerde de izleyiciyle buluşmayı hedefleyen 17. İstanbul Bienali Süreyyya Evren’in danışmanlığında gerçekleştirilen Şiir Hattı projesiyle şehre yayılmaya hazırlanıyor.
İstanbul Bienali daveti üzerine 15 şairin 2021 boyunca yazdığı 200’e yakın yeni şiire, bienal süresince çeşitli dijital ve fiziksel kanallar üzerinden erişilebilecek. Şiir panoları kentin farklı noktalarında, sahafların, kitabevlerinin, restoranların, kafelerin camlarında ve duvarlarında görülebilecek. Ayrıca metinlere katılımcı şairlerin şiir okumaları, podcast serileri, düzenli radyo programları gibi farklı mecralarda gerçekleşecek söyleşiler ve etkinlikler eşlik edecek.
Açık Radyo’nun bienal katılımcıları ve izleyicilerle diyaloğu bienal boyunca Barın Han’da açık bir stüdyoda canlı yayınlar, radyo performansları ve tartışmalarla devam edecek.
Bienal kapsamında, İKSV Alt Kat tarafından yürütülen “Kuşlar Ne Düşünüyor?” başlıklı proje herkesi çevrelerindeki kuşları gözlemlemeye, onlar hakkında düşünmeye ve doğayla yeniden bağlantı kurmaya çağırıyor. Eğitim Reformu Girişimi (ERG), Hisar Okulları, Öğretmen Ağı, Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi ve Today at Apple’ın işbirliğinde hayata geçirilen proje, pek çok farklı disiplinden uzman, sanatçı, öğretmen, biliminsanı ve paydaşı bir araya getiriyor. Proje kapsamında “öğretmen” ve “çocuklar ve eşlik eden yetişkinlere” yönelik hazırlanan rehberler, çocukları kuşların nasıl düşündükleri, insanları nasıl gördükleri, çevresel değişikliklerin yaşamlarındaki etkileri, barınmaları, beslenmeleri, hareketleri gibi konulara dair düşünmeye teşvik ediyor. Çocuklar, rehberlerde yer alan sorulara verdikleri yanıtlar etrafında üretecekleri içeriklerle bienale katılabiliyor. Projeye katılmak için metin, resim, fotoğraf, ses ya da video gibi farklı formatlardaki üretimlerin buradaki forma yüklenmesi yeterli.
Ayrıntılı bilgi ve program için: bienal.iksv.org
