İstanbul Modern, “İplikten Çözülenler: Tekstilde Küresel Anlatılar” başlıklı yeni sergisinde tekstil malzemelerini yapıtlarında sanatsal ifade aracı olarak kullanan 25 uluslararası sanatçının nesne, resim, yerleştirme, arşiv malzemesi ve videolardan oluşan çalışmalarını bir araya getiriyor. Sergi 7 Temmuz 2019’a kadar devam edecek.
Almanya’nın köklü sanat kurumu Uluslararası İlişkiler Enstitüsü (ifa, Institut für Auslandsbeziehungen) işbirliğiyle, Goethe-Institut İstanbul’un katkılarıyla gerçekleşen “İplikten Çözülenler: Tekstilde Küresel Anlatılar” sergisi izleyiciyle buluşuyor. Sergi, tekstil malzemesi kullanarak estetik ve kültürel anlatılar meydana getiren dünyadan ve Türkiye’den 25 sanatçının 50’nin üzerinde çalışmasına yer veriyor.
Almanya’nın Dresden kentinde başlayan, oradan Kuveyt’e ve şimdi de İstanbul’a uzanan “İplikten Çözülenler”, açıldığı sanat kurumlarında, o kurumun küratörüyle beraber serginin yeniden tasarlanması ve yeni sanatçıların eklenmesiyle temalar arasında yeni bağlar kuruyor. ifa’nın davetiyle Susanne Weiß ve Inka Gressel ile İstanbul Modern’den Öykü Özsoy’un küratörlüğünde gerçekleşen sergi, tekstil malzemesinin ifade aracı olarak çeşitliliğini inceliyor ve tarihsel, toplumsal ve kültürel anlamlarını sorguluyor.
Uluslararası 25 sanatçı
Sergi farklı coğrafyalardan Belkıs Balpınar, Ulla von Brandenburg, Hussein Chalayan, Burhan Doğançay, Noa Eshkol, Andreas Exner, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Uli Fischer, Şakir Gökçebağ, Zille Homma Hamid, Heide Hinrichs, Olaf Holzapfel, Gözde İlkin, Christa Jeitner, Elisa van Joolen & Vincent Vulsma, Gülsün Karamustafa, Servet Koçyiğit, Eva Meyer & Eran Schaerf, Karen Michelsen Castañón, İrfan Önürmen, Judith Raum, Sabire Susuz ve Franz Erhard Walther’ın çalışmalarını ağırlıyor.
Çağdaş sanat pratiğinin merceğinden geçen gelenekler
“İplikten Çözülenler”, Güney Amerika’daki And Dağlarında yaşayan halkların quipu geleneğinden Arjantin’in Wichi topluluğunun dokuma tekniklerine, Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun unutulmaya yüz tutan yazmacılık geleneğini canlandırıp tekrar hayata geçirme hikâyesinden Burhan Doğançay’ın Aubusson halı dokuma atölyelerinde gerçekleştirdiği duvar halılarına kadar birçok farklı hikâyeyi bir araya getiriyor.
Sergide, 20. yüzyılda mimari, tasarım, sanat alanlarında yeni akımlar yaratmış ve bu yıl 100. kuruluş yıldönümü sebebiyle tüm dünyada farklı sergilerin de odağı olan Bauhaus’un özellikle tekstil atölyelerini anlatan büyük bir yerleştirmesi de yer alıyor. Bauhaus’un Türkiye’de bir yansıması olarak 1957’de açılan Tatbiki Güzel Sanatlar Okulu’na da değinen “İplikten Çözülenler”, Almanya’dan gelen öğretmenler arasında yer alan ve yaklaşık 40 yıl öğretim görevlisi olarak görev yapan Harald Schmidt’in 1000’in üzerinde diyadan oluşan arşivinden bir seçkiyi de ilk kez izleyiciyle buluşturuyor.
Eyüboğlu ve yazmaları
Sergideki özel alanlardan biri Türkiye’de resim ile nakış, dokuma, yazmacılık geleneği arasında bir sentez kurgulayan ilk sanatçılardan Bedri Rahmi Eyüboğlu’na ayrılıyor. Çok yönlü sanatçının ürettiği yazmalardan bir seçki sergide yer alırken, ürettiği yazma kalıplarının bir kısmı, “İplikten Çözülenler”de ilk defa izleyiciyle buluşuyor. 1958 yılında mimar Turgut Cansever tarafından tasarlanan, Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun sanatçı eşi Eren Eyüboğlu’yla birlikte 1975 yılındaki ölümüne kadar ev ve atölye olarak kullandığı mekândan, fotoğraf sanatçısı Ziya Tacir’in çektiği güncel fotoğraflar da sergide yer alan özel alanlardan biri olarak konumlanıyor.
İplikten Çözülenler: Tekstilde Küresel Anlatılar
22 Şubat – 7 Temmuz 2019
Küratörler: Susanne Weiß, Inka Gressel (ifa, Institut für Auslandsbeziehungen); Öykü Özsoy (İstanbul Modern)
Küratöryel Ekip: Ümit Mesci, Deniz Pehlivaner