Çağdaş sanatın ikonik ismi Grayson Perry’nin sınırsız hayal gücüyle yarattığı sıra dışı eserler Türkiye’de ilk kez Pera Müzesi’nde sergileniyor. Sanatseverler, Pera Müzesi ve British Council işbirliğiyle düzenlenen “Küçük Farklılıklar” sergisinde Perry’nin “Küçük Farklılıkların Kibri” adını taşıyan 6 büyük boy halıdan oluşan serisini de görme fırsatını yakalayacak.
Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi, kuruluşunun 10. yılında, günümüz çağdaş sanatının yaşayan en sıra dışı isimlerinden Grayson Perry’nin seramik, halı ve baskı çalışmalarından oluşan “Küçük Farklılıklar” sergisine ev sahipliği yapıyor. Pera Müzesi ve British Council işbirliğiyle düzenlenen sergide Perry’nin, seramik, halı ve baskı işlerinin yanı sıra, British Council Koleksiyonu’ndaki 6 halıdan oluşan büyük eser serisi “Küçük Farklılıkların Kibri” de yer alıyor.
British Council Görsel Sanatlar Bölümü’nden Linsey Young küratörlüğünde düzenleniyor. Turner ve BAFTA Ödüllü sanatçı Grayson Perry’nin eserleri 13 Mayıs – 26 Temmuz tarihleri arasında izlenebilir.
Grayson Perry, izleyenleri, güzellik, zekâ, etkileyici duygu ve nostaljinin yanı sıra korku ve öfkeyle kendisine çeken, çağdaş hayatın bir vakanüvisi olarak tanımlanıyor. Perry can alıcı ve zarafetle yapılmış eserleri çocukluğuna ve bir travesti olarak hayatına göndermelerde bulunurken sınıf ve politikadan cinsellik ve dine uzanan daha geniş toplumsal meselelerle de ilgilidir.
Yazar Jacky Klein’ın sanatçıyla Pera Müzesi için yaptığı söyleşide Perry, eserlerinin yaratım aşamasında farklı kültürlerden ilham aldığını anlatıyor:
“Türkiye Britanya ile kıyaslandığında öyle zengin ve canlı geleneksel kültüre sahip olan bir ülke ki. İşlerimin büyük bir kısmını, yerkürenin çevresindeki çeşitli yerel kültürlerden bir alaşıma yüklüyorum. (…) Ben bir etkiler ağının düğümüyüm ve müzelerde ve sanat kitaplarında bana ilham veren şeyler aracılığıyla birçok farklı kültürden bağlantılar alıyorum.”
Eserlerinin toplu olarak ilk kez sergileneceği İstanbul’u da ilginç bulduğunu belirten Grayson Perry sözlerine şöyle devam ediyor:
“Yaratım sürecim yavaş, detaylı ve zahmetli, insanların eserlerimdeki işgücünü hissetmesini istiyorum. Bir eseri yapmak için günlerce çalışmanın önemli olduğunu, bunun da genellikle küçümsendiğini düşünüyorum. İstanbul’daki izleyicilerin bunu hissetmesini ve eserlere olumlu karşılık vermesini ümit ediyorum.”
Perry’nin halılarında bir kurmaca karakter: Tim Rakewell
“Küçük Farklılıklar” sergisi, Grayson Perry’nin gerçekleştirdiği en büyük eser grubu olan ve 2 x 4 metre boyutundaki 6 halıdan oluşan “Küçük Farklılıkların Kibri” adlı çalışmayı merkezine alıyor. “Kafeste Kavga Edenlerin Secdesi”, “Otoparkta Istırap”, “8 Numaralı Cennet Sokağından Kovulma”, “Bakire Anlaşmasının Tebliği”, “Üst Sınıf Çıkmazda” ve “Ağıt” adlarını taşıyan büyük boy halılar, tanınmış isimlerin malikânelerinde yer alan halılarının dokunduğu Flanders’da üretildi.
18. yüzyılda yaşamış İngiliz ressam William Hogarth’ın “Bir Rake’in Seyri” adlı çalışmasından ilham alan Grayson Perry, kurmaca karakter Tim Rakewell’in hayatını, çocukluktan ergenliğe ve orta yaşlarındaki zamansız ölümüne kadar anlatıyor. Hogarth’ın 8 gravürünün eşlik ettiği sergide, Perry’nin “Küçük Farklılıkların Kibri” çalışması Tim Rakewell’in hayatı üzerinden Birleşik Krallık’taki toplumsal sınıfların öne çıkan özelliklerini ve estetik algılarını ortaya koyuyor.
“Çağdaş sanat bağlamı içinde çalışsa da Perry zanaat becerilerini kullanır ve güzelliğe âşıktır”
Perry, “Fikirlerin” tek talibi olarak kavramsal sanatı reddediyor ve anlatacak hikâyeleri olan el yapımı nesnelerin süslemeci ve samimi niteliklerini savunuyor. Sergideki en erken tarihli eser, Perry’nin Turner Ödülü’ne layık görüldüğü dönem olan 2002’den seramik bir çömlek; seçki, Londra’daki National Portrait Gallery’deki büyük bir sergi için 2014’te tamamlanan bir oto-portre niteliğindeki “Günlerin Bir Haritası” ile tamamlanıyor.
Perry’yi zanaat pratiğine ilk çeken mecra olan seramik, Perry’nin sanatının tartışmalı ve belki de geleneksel anlamda en güzel unsuru. Bu sergide de yer alan seramik işleri, özellikle Pera Müzesi’ndeki Suna ve İnan Kıraç Vakfı Kütahya Çini ve Seramikleri Koleksiyonu açısından ayrıca anlamlı. Vakfın çini ve seramik koleksiyonundaki parçalar ile Perry’nin seramik yapıtları arasında önemli benzerlikler bulunuyor: Her ikisi de dönemlerinin sosyal ve ekonomik hayatlarına tanıklık ediyor.
“Küçük Farklılıklar”ın küratörü Linsey Young sanatseverlerin, sergide Grayson Perry’nin engin hayal gücüne tanıklık edeceğini söylüyor. Young, uçaklar, alışveriş merkezleri, kiliseler, cep telefonları ve tabii ki Perry’nin yanından ayırmadığı oyuncak ayısı Alan Measles’in bu hayal gücünün ayrılmaz parçaları olduğunu belirtiyor ve sanatçının bu objeleri, eserlerinde farklı dönemlerde ve farklı formlarda tekrar tekrar kullandığına dikkat çekiyor.
Perry’nin sanatı ile gerçek hayattan karakterleri, olayları ve nesneleri eserlerine taşıdığını dile getiren Young, sanatçının yakın dönem pratiğinin bir özeti niteliğindeki eserlerin Türkiyeli sanatseverlerin ilgisini çekeceğini düşünüyor:
“Eser dizileri esas olarak Britanya meselelerine odaklanıyor. Eserleri sosyal sınıflar gibi evrensel konuları da içerdiği için geniş bir izleyici grubunun ilgisini çekeceği şüphesiz. Bu serginin ilk uluslararası ayağını günümüz çağdaş sanatının önemli şehirlerinden İstanbul’da ve Pera Müzesi’nde başlatmak hem sanatçı hem de British Council için büyük bir zevk oldu.”
Grayson Perry’nin “Küçük Farklılıklar” sergisi, 26 Temmuz’a kadar, Pera Müzesi’nde izlenebilecek. Müze, Salı’dan Cumartesi’ye 10:00-19:00 saatleri arasında, Pazar günleri ise 12:00- 18:00 saatleri arasında gezilebilir.
Pera Müzesi’nde Cuma günleri hem uzun hem de ücretsiz. Müze, Cuma’ları 18:00 – 22:00 saatleri arasında ziyaret edilebilir.
