18 Mayıs – 11 Haziran 2017 Uçhisar, Keyişdere (Göreme), Avanos ve İbrahimpaşa
CAPPADOX 2017 ÇAĞDAŞ SANAT PROGRAMI’NDA COĞRAFYAYA AİT HEYKEL YERLEŞTİRMELERİ
18 Mayıs – 11 Haziran 2017 Uçhisar, Keyişdere (Göreme), Avanos ve İbrahimpaşa
Bu yıl “Dünyadan çıkış yolları” temasıyla gerçekleştirilecek Cappadox’ta, Fulya Erdemci ve Kevser Güler’in küratörlüğünde hazırlanan çağdaş sanat sergisi, Türkiye’den ve yurt dışından sanatçıların, hayal kurduran farklı projelerine ev sahipliği yapıyor. Sergide Deniz Gül, Guillaume Bijl, Mehmet Ali Uysal ve Erdağ Aksel gibi isimler de kendi heykel pratiklerini Kapadokya’nın katmanlı coğrafyası üzerinden tekrar düşünecek.Cappadox’un çağdaş sanat sergisi 18 Mayıs – 11 Haziran tarihleri arasında Uçhisar, Keyişdere(Göreme), Avanos ve İbrahimpaşa’da görülebilecek.
Deniz Gül’ün, görsel sanatlar ve edebiyat arasındaki çalışmaları deneysel ve şiirsel yaklaşımlar içeriyor. Sanatçı, Cappadox çağdaş sanat programında 2003 tarihli projesi “Arzunun Kanatları / Wings of Desire” başlıklı heykel yerleştirmesini Keyişdere Vadisi’ne uyarlayacak. Başlığını Wim Wenders’in aynı adlı ikonik filminden alan ve kiremitlerin melek kanatları formunda dizilmesinden oluşan bu heykel yerleştirmesi izleyicilerin katılımıyla tamamlanacak. Proje izleyiciye aynı zamanda bir tür çocuk oyunu deneyimi de önerecek.
“Şöhret Yolu” projesiyle, küresel olarak yükselen siyasi popülizm ve şöhret fetişizmi sorularını ele alan Guillaume Bijl, Kapadokya’daki kitlesel kültürel turizm olgusunu yorumlayacak. Çağdaş “yıldızlar”dan bir seçkiye odaklanan projesinde sanatçı, trajikomik bir siyasi hiciv ve popüler bir “çağdaş zaman arkeolojisi” sunuyor. Guillaume Bijl, bu “kentli” yerleştirmeyi, kalabalık bir şehir merkezi yerine, Uçhisar Kale’sinin girişine yerleştirerek projenin ironik etkisini artırmayı hedefliyor.
İçerisinde bulunduğu mekanı dönüştüren, mekan algısını manipüle eden işleriyle bilinen Mehmet Ali Uysal, bulundukları mekânla ilişkiye giren, kent mekânı veya coğrafyada gerçekleştirdiği işleriyle kontrast yaratarak mekânın kendine özgü niteliklerini ortaya çıkarıyor. Sanatçı, oyunun, savaşın ve politikanın iç içe geçtiği, gündelik dilin parçaları durumuna geldiği günümüzde, bölgedeki en büyük ve en yüksek peribacası olan Uçhisar Kalesi’ne ve meydanına, çocuk oyunlarını hatırlatan “kâğıt” uçak ve kayık formundaki heykelleriyle müdahalede bulunarak, günümüze olduğu kadar bu coğrafyanın geçmişine de işaret ediyor.
Türkiye, ABD, Polonya ve İngiltere’de çeşitli kişisel sergileri olan Erdağ Aksel’in çalışmaları güncel sosyo-politik meselelere dokunuyor. Aksel’in heykel ve yerleştirmeleri, videodan arazi sanatına, hazır nesneden bronza kadar farklı mecra ve materyallere müdahale ederek, alternatif bir algılama biçimi öneriyor. Aksel’in Cappadox için hazırladığı Keyişdere Vadisi’nde yer alan heykel yerleştirmesinde, marangoz metresi gibi bir ölçüm aracını büyüterek ana materyali olarak kullanıyor. Yerleştirme, Kapadokya’nın olağanüstü manzarasının insan algısında yanılsama yaratan doğasına işaret ederek, bu coğrafyayı ölçü ve ölçek düşüncesi üzerinden yeniden deneyime açıyor.
Küratörlüğünü Fulya Erdemci ve Kevser Güler’in üstlendiği Cappadox çağdaş sanat programında sanatçılar, dünyadan çıkışın kendilerine özgü yollarını alışılmadık öneriler ve hayal kurduran farklı projelerle araştırıyor. Kapadokya’nın ilham verici, katmanlı coğrafyasında mekana özel ve bağlama duyarlı yeni projeler üreten sanatçıların işlerinden oluşan Cappadox’un çağdaş sanat sergisi 18 Mayıs – 11 Haziran tarihleri arasında Uçhisar, Keyişdere Vadisi (Göreme), Avanos ve İbrahimpaşa’da görülebilecek.
İsveçli sanatçı Annika Eriksson, zaman algısını, güç yapısını ve toplum tarafından kabul edilmiş sosyal görüşleri sorguladığı işleriyle tanınıyor. Sanatçı süre, tekrar ve döngü ile oynayarak bunların politik değişimler üzerindeki etkisini ortaya çıkarıyor. Eriksson, Kapadokya’da ise insanlarla hayvanların oluşturduğu yoldaşlık biçimlerini, bir arada yaşamalarını sağlayan geleneksel ve mevcut alışkanlıklarını araştırıyor. Cappadox’ta sanatçının Avanos’tan geçen Kızılırmak’ta bulunan yapay bir adacıkta yaşayan kazlarla ilgili gözlemlerini ve kişisel içgörülerini şiirsel bir dille paylaştığı “Kazların Hükmü (Avanos’un cesur ve yorgun kazlarına)” başlıklı çalışması yer alıyor. Kazların bireysel portrelerinin yer aldığı video işi Avanos’taki Hacı Nuri Bey Konağı’nda, onlara ithafen tasarlanan anıt ise Kızılırmak’ta, yapay adacığın yakınlarında görülebilecek.
Chapuisat Kardeşler işlerinde iç ve dış sınırları ters yüz ederek ve öznel gerçeklik algısıyla oynayarak mekanı dönüştürüyor. Ziyaretçileri kâşif pozisyonuna koyan projeleri, çoğunlukla onların etkin katılımını talep ediyor. Sanatçılar, Kapadokya için gerçekleştirdikleri “Tatil Köyü” başlıklı projelerinde, peribacalarının içindeki geleneksel arı kovanlarından ilham alarak, Keyişdere Vadisi’ndeki arı kolonileri için 1970’lerde inşa edilen devasa tatil komplekslerinin estetik ve mimari vaatlerini anımsatan “yazlık evler” ile bu kez de arıları “katılmaya” çağırıyorlar.
Temel olarak, insan ve diğer türler arasındaki ilişkisellik üzerine düşünen İris Ergül’ün, yerleştirme ve performanslarında kullandığı proplar, malzemeler ve hatta kostümler ya tek başına heykel olarak değerlendirilebilir niteliktedir ya da heykelsi özellikler taşımaktadırlar. Ergül, Cappadox 2017 çağdaş sanat sergisine Kapadokya tarihinin “hayvanlarla bir arada yaşama ve birlikte bir topluluk olmanın deneyimlendiği” kesitinden ilham alarak heykel yerleştirmesiyle katılıyor. Keyişdere’deki bir peribacasının içinde güvercinlik olarak da kullanılan mağaraya uygulanan yerleştirmede sanatçı, Kapadokya’daki diğer mekânlar gibi, yüzyıllar içinde hem mimari hem de işlev olarak farklılaşarak hibrid katmanlar oluşturan mağarayı Hristiyanlık’tan Şamanizm’e uzanan inanç kültürleri ve başka türlerle yoldaşlık düşüncesiyle birleştiriyor.
İşlerinde öncelikli olarak fotoğraf, harita ve yürümeyi kullanan Serkan Taycan, kentsel ve kırsal mekânların dönüşümüne, bu dönüşümün etkilerine, gelecek projeksiyonlarına ve bu süreçlerin parçası olan insanlık durumlarına odaklanıyor. Sanatçı Cappadox 2017 için ürettiği “Hidro Lab Kapadokya” projesinde, geçmiş ve gelecek arasında bağlayıcı bir unsur olan suyla Kapadokya’nın ilişkisini inceleyecek. Avanos’tan geçen Kızılırmak’ın geçmişteki ve bugünkü durumu ve kullanımı üzerinden evrensel su politikalarının yaşam alanlarımıza etkisini inceleyen bir tartışma platformu oluşturmayı amaçlıyor.
Genellikle projelerinin büyük bir bölümünü kamusal alanlarda sergileyen Héctor Zamora, Cappadox’ta Knidos’ta bir taş üzerinde keşfedilen labirent çizimine referansla bir labirent yapısı yaratacak. Doğu labirentlerinin bu erken dönem örneği, arada hiçbir kestirme yol bulunmaksızın merkeze kadar yürüyüp geri dönmeyi sağlayan bir rota sunuyor. “Hakikat Üzeri Örtülü Olarak Ortaya Çıkar” adlı heykel yerleştirmesi için yerel olarak üretilen delikli kiremitlerden yararlanan sanatçı, “açık ile örtük arasında farklı bir algılama imkanı, Türkiye ve dünyanın içinden geçtiği zamanlara ilişkin fiziki bir metafor” öneriyor. Yerleştirme Avanos Parkı’nda yer alıyor.
İzleyicileri aşina oldukları çevreleri yeniden tecrübe etmeye davet eden Karin Sander’ın işleri, duyuları yükselten bir azaltma ya da damıtma süreci olarak görülebilir. Sanatçının Cappadox’taki projesi, konser deneyimiyle ilgili. Sanatçı, müziğin ve görsel sanatların olanaklarını bir araya getirerek, konser, toplanma ya da festival izleyicilerinin algıları ve önyargılarıyla oynuyor. Sander’in “En Yüksek Notalara Çıkmak” ve “Yıldırım Konseri” isimli performansları, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Müzik ve Resim bölümlerinin işbirliğiyle gerçekleşecek.
İnsan ile doğa arasındaki spesifik ilişkiye, bu ilişkideki çelişki ve sorunlara odaklanan Yaşam Şaşmazer son zamanlarda istila, bozulma ve yıkım gibi temaları konu alıyor. Cappadox için Keyişdere Vadisi’ndeki gözden uzak bir mağarada ürettiği heykel ile sanatçı, insanın doğa üzerindeki istilasını tersine çevirerek doğanın insanlığı istilasına odaklanıyor ve bu ahşap heykeli üzerinde doğanın etkisini sınıyor. Kapadokya’daki doğaya eklemlenmiş organik yaşam tarzlarından etkilenen Şaşmazer, daha iyi bir gelecek için kendimizi dönüştürmemizin mümkün olup olmadığını sorguluyor.
Cappadox için sesin evrende kaybolmadığı bilgisinden yola çıkarak geliştirdiği “Dinle Serisi” heykel yerleştirmesiyle Nermin Er, katılımcıları Kapadokya’nın vadilerinde yüzyıllardır yankılanan kaya, çalı, su, yer, göğün seslerini dinlemeye davet ediyor. Sanatçının “belki çıplak kulaklarla da, belli bir konsantrasyon aralığında edinilebilecek bir algıyı harekete geçirecek” şiirsel yerleştirmesi Keyişdere Vadisi’nde yer alacak. Ayrıca bu vadide bulunan eski bir güvercinlik mağarasına da yeraltı kentlerinde insanların çağlar boyunca kendilerine yaratmaya çalıştığı çıkış kaynakları düşüncesinden yola çıkarak yeraltı kentlerinin planlarını şeffaflaştırıp ölçeğiyle oynayarak, izdüşümlerini yüzeye taşıdığı kâğıt işleriyle müdahalede bulunacak.
Bu yıl 18 – 21 Mayıs 2017 tarihleri arasında “Dünyadan Çıkış Yolları” teması altında üçüncüsü düzenlenen Cappadox, Volkswagen ana sponsorluğunda Kapadokya’nın özel doğasında gerçekleşiyor.
*Cappadox bir Pozitif deneyimidir.
www.cappadox.com
Künyeler;
Deniz Gül:
Arzunun Kanatları (Wings of Desire), 2003
Guillaume Bijl:
Roman Street , Middelheim Museum, Antwerp, 1994
Mehmet Ali Uysal:
Bir Çerçevenin Hatira Fotoğrafı, 2013
Erdağ Aksel:
Suzan II (detay), 1999-2000,
karisik teknik h. 200 cm.
Annika Eriksson
I am the dog that was always here (loop) 7 minutes video (2013)
Chapuisat Brothers
Métamorphose d’impact, 2012
Les Frères Chapuisat
Le LIFE / Le Grand Café, Saint-Nazaire
Photo: Les artistes
İris Ergül
Old She-Hyena, 2015
Wearable sculpture/Fabric, natural dyes, ink/206x129x130 cm
Serkan Taycan
Serkan Taycan, Between Two Seas, 2013
13th Istanbul Biennial
Héctor Zamora
Maddesel Değişkenlik, 2013
36 bricklayers, bricks, 13th Istanbul Biennale, Istanbul, Turkey
photo by Aydin
Karin Sander
People on Stone Plinths, 1987
Wasserschloss Glatt, Sulz
20 exhibition participants, 20 concrete blocks
Colour photography, Ed. 4/5, 1 E.A.
22 x 30 cm
Photo © Martin Lauffer,1987
Nermin Er
Galerinev, 2015
“Aynı Anda Başka Bir Yerde” sergisi
Yaşam Şaşmazer
Title: Untitled (F.H.)
Year: 2016
Dimensions: 31cm. x 38 cm. x 26 cm.
Technique: Wood, Fungus
