SALT tarafından Garanti Mortgage desteğiyle hazırlanan Perşembe Sineması, çeşitli ev hâllerini inceleyen film seçkisiyle 08 Haziran’a kadar SALT Galata’da.
06 Nisan-08 Haziran
SALT Galata, Oditoryum
SALT’ın Garanti Mortgage desteğiyle sürdürdüğü Perşembe Sineması’nın bu yılki programı, “ev” teması etrafında derlenen ve çeşitli ev hâllerini irdeleyen bir film seçkisinden oluşuyor. Önceki yıllarda şehir hayatının birey ve toplum üzerindeki yaptırımları ile devasa organizasyonların yapılı çevrede ve kültürde bıraktığı izlere dikkati çeken Perşembe Sineması’nın 2017 ilkbahar gösterimleri, 8 Haziran tarihine kadar SALT Galata’daki Oditoryum’da gerçekleştirilecek.
Ev, yaşanılan mekânı tarif etmenin yanı sıra ait olunan, özlem duyulan yerlere işaret eder. Evin somut hâli, mimarlık disiplininin bıkmadan işlediği, ürettiği, tekrarladığı, sorguladığı ve ancak, doğrudan yapımına en az etki edebildiği makûs bir konudur. Soyut hâli ise, güvenli bir sığınak olarak “yuva”dan bir halkı barındıran “vatan”a kadar uzanan ölçek ve kavram çeşitliliğine sahiptir.
Güncel koşullar, hem temel barınma birimi hem de aidiyet kurulan yer olarak bu kavrama ilişkin mevcut tanımları zorluyor. Evin toplumsal yönleri, siyasi çatışmaların yol açtığı zorunlu yer değiştirmeler, ekonomik imkânsızlık ile iklim değişikliği kaynaklı yeni yaşama biçimi arayışları ve nüfus artışına bağlı konut sıkıntısı gibi meselelerle daimî bir gündem teşkil ediyor. Küreselleşmeyle artan profesyonel göçebelik ve turistlik evde olma hissi veren yapılanmalara yönelirken, web siteleri ve mobil uygulamalar aracılığıyla kiralanan evler dünyanın pek çok yerinde görülen basmakalıp bir estetiği kurguluyor. Rayiç yükselten bu tip kârlı alışverişlerin yanı sıra kentlerdeki dönüşümler, mahalleler kadar içerdiği evleri de kökten bir yeniden inşa süreciyle karşı karşıya bırakıyor.
Ev, mahrem bir mekân olarak içinde yaşayana dair izler taşır ve bu yönüyle karşı konulmaz bir merak uyandırır. Tasarım dergilerinden yan dairenin tıkırtılarına kolayca tetiklenen, insana has gözetleme duygusu, mekâna göre sahiplerinin kişiliğini yorumlama eğilimindedir. Buna uygun olarak sinemada ev, mimari bir duruşu yüceltmeye yeltendiği zamanlarda dahi, aslen kahramanın kimliğinin bir yansımasıdır. Perşembe Sineması, ev kavramıyla ilişkili tüm bu konulara, evi bir tasarım nesnesi, bir sığınma mekânı, bir ütopya, bir varoluş biçimi ve hatta bir yokluk olarak tarifleyen filmlerle odaklanacak.
Perşembe Sineması’nın ilkbahar ve sonbahar programlarında yer alan ve animasyon, kurmaca ile belgesellerden oluşan toplam 20 uzun metrajlı film, orijinal dilinde Türkçe ve İngilizce altyazılı olarak gösterilecek.
PROGRAM
Tonari no Totoro [Komşum Totoro] (1988)
04 Mayıs, 19.00
SALT Galata, Oditoryum
Yönetmen: Hayao Miyazaki
83 dakika
Japonca; Türkçe ve İngilizce altyazılı
Profesör Tatsuo Kusakabe, kızları Satsuki ve Mei’yi yanına alarak, eşinin tedavi gördüğü hastaneye yakın bir köye taşınır. Şehrin karmaşasından uzaktaki kırık dökük kır evi ile çevresini keşfetmeye koyulan Satsuki ile Mei’ye gizli bir sihirli dünyanın kapıları açılır. Birçok tuhaf ve gizemli varlıkla karşılaşan kardeşler, yalnızca çocukların görebildiği orman cini Totoro ile arkadaş olur. Efsanevi Japon yönetmen Hayao Miyazaki’nin benzersiz vizyonunu umut dolu ve çocuksu bir merakla birleştiren bu animasyon filmi, çocukluğun masalsı dünyası ile Japonya’nın doğası ve kırsal kesimlerine bir övgü niteliğindedir.
Görsel: Tonari no Totoro [Komşum Totoro] (1988) filminden bir kare ©Yeni Bir Film
Gui tu lie che [Eve Giden Son Tren] (2009)
11 Mayıs, 19.00
SALT Galata, Oditoryum
Yönetmen: Lixin Fan
85 dakika
Mandarin; Türkçe ve İngilizce altyazılı
Çinli-Kanadalı yönetmen Lixin Fan’ın, görselliğiyle öne çıkan bu ilk belgesel filmi, Çin Yeni Yılı zamanında, doğup büyüdükleri yere gitmek üzere “yıllık göç”e çıkan bir işçi ailesinin parçalanmış hayatını anlatır. Milyonlarca kişinin yer değiştirmesiyle şehirler karmaşaya sürüklenir; trenler eve dönmeye çalışanlarla dolup taşar; gelişen kıyı şehirlerinde iş bulmak üzere geride bırakılan kırsala doğru dünyanın en büyük iç göçü yaşanır. Çin’in, modernite ve küresel ekonomik güç olma yolunda terk ettiği geleneklere dikkati çeken film, ülkenin dört bir yanındaki köklü değişimleri bireylerin hayatı üzerinden samimi ve gerçekçi bir yaklaşımla ele alıyor.
Film, rahatsız edici olabilecek sahneler içermektedir. 18 yaş altı için sakıncalı olabilir.
Gui tu lie che [Eve Giden Son Tren] (2009) belgeselinden bir kare ©CAT&Docs
Leviafan [Leviathan] (2014)
18 Mayıs, 19.00
SALT Galata, Oditoryum
Yönetmen: Andrey Zvyagintsev
136 dakika
Rusça; Türkçe ve İngilizce altyazılı
Rusya’nın kuzeyindeki büyüleyici Barents Denizi yakınlarında bir balıkçı kasabasında doğup büyüyen Kolya, eşi ve oğlu Roma ile yaşadığı evin yanındaki oto tamirhanesinin sahibidir. Dalavereci belediye başkanı, Kolya’nın evi, tamirhanesi ve arazisine göz diker. Kolya, sahip oldukları kadar hayatını geçirdiği kasabanın güzelliklerini ne pahasına olursa olsun korumak için tüm gücüyle mücadele verecektir. 2014 yapımı Leviafan [Leviathan], 67. Cannes Film Festivali’nde En İyi Senaryo Ödülü’ne ve ertesi yıl 72. Altın Küre Ödülleri’nde Yabancı Dilde En İyi Film Ödülü’ne layık görüldü.
Film çıplaklık görüntüleri içermektedir. 18 yaş altı için sakıncalı olabilir.
Leviafan [Leviathan] (2014) filminden bir kare ©Calinos Films
The Melnikov House [Melnikov Evi] (2007)
25 Mayıs, 19.00
SALT Galata, Oditoryum
Yönetmen: Rax Rinnekangas
56 dakika
Fince; Türkçe ve İngilizce altyazılı
Mimar Konstantin Melnikov’un (1890-1974) 1920’lerin sonlarında tasarlayıp Moskova’da inşa ettiği ütopik evi, hâlen modern mimarinin ikonlarından biri olarak kabul edilir. Josef Stalin’in Sovyetler Birliği’nde modern mimari kavramını yasakladığı dönemde mimarlık mesleğinden men edilen Melnikov ev hapsiyle cezalandırılır. Melnikov Evi’nin hikâyesine odaklanan bu belgesel film, kendi kutsal tapınağına hapsedilen bir mimarın hayatını gözler önüne seriyor.
Görsel: The Melnikov House [Melnikov Evi] (2007) belgeselinden bir kare ©Oy Bad Taste Ltd.
Magyarok [Macarlar] (1978)
1 Haziran, 19.00
SALT Galata, Oditoryum
Yönetmen: Zoltán Fábri
107 dakika
Macarca; Türkçe ve İngilizce altyazılı
Ödüllü yönetmen Zoltán Fábri’nin 1978 yapımı bu filmi, İkinci Dünya Savaşı’nın başladığı dönemde, bir çiftlikte çalışmak üzere Macaristan’dan Almanya’nın kuzeyine göç eden bir grup işçinin hikâyesini anlatır. Adil ve iyi koşullarda çalışmalarına karşın, savaşın getirdiği yıkıma ve savaş esirlerine yapılan kötü muameleye tanıklık eden işçiler çevrelerinde olup biteni sorgulamaya başlar. Eve dönmeye karar veren işçileri, Nazi Almanya’sının tüm gerçekliğiyle yüzleşecekleri, zorluklarla dolu bir kaçış mücadelesi beklemektedir. Magyarok [Macarlar], 51. Akademi Ödülleri’nde “Yabancı Dilde En İyi Film” dalında aday gösterilmiştir.
Magyarok [Macarlar] (1978) filminden bir kare
İstanbul’daki Macar Kültür Merkezi’nin izniyle
TINY: A Story About Living Small [UFAK: Küçülen Bir Yaşamın Öyküsü] (2013)
8 Haziran, 19.00
SALT Galata, Oditoryum
Yönetmen: Merete Mueller ve Christopher Smith
62 dakika
İngilizce; Türkçe altyazılı
Yönetmen Christopher Smith, 30. doğum günü yaklaşırken bir anda, hayatı boyunca hayalini kurduğu evi yapmak üzere Colorado Dağları’nda 20 dönümlük bir arazi satın alır. Hiç inşaat deneyimi olmayan Smith ile partneri Merete Mueller, tüm hayatını bir park yerinden daha küçük alanlara sığdıran ailelerden ilhamla sıfırdan başlayarak “ufak bir ev” yapmaya girişir. “Ev”in ve bir yere aidiyetin anlamına dair umulmadık dersler alan çift, bir projeyi her şeyiyle gerçekleştirmiş olmanın da etkisiyle düşündüklerinden çok daha büyük hakikatleri keşfeder. Bir yuva arayışının hikâyesi olan belgesel film, yalnızca temel ihtiyaçları karşılayan bu tür evleri, onları birer ev yapan yenilikçi tasarımları ve sahiplerinin sade yaşamlarını anlatır.
Perşembe Sineması, Garanti Mortgage desteğiyle gerçekleştirilmektedir. Katılım ücretsizdir. Rezervasyon yapılmamaktadır.
www.saltonline.org